به گزارش اطلاعات آنلاین، دانشمندان دریافتهاند که رنگ مو بازتاب رفتار مجموعه کوچکی از سلولهای رنگساز در فولیکول مو است؛ سلولهایی که با هر چرخه رشد، منبع تولیدکننده ملانین را تجدید میکنند. هنگامی که این سیستم دچار اختلال میشود، مو رنگ خود را از دست میدهد و سفید میشود. اما همین فرآیند، در سطح سلولی، گاهی یک سازوکار حفاظتی مهم به شمار میرود.
در پژوهشی که توسط پروفسور اِمی نیشیمورا و یاسواکی موهری در دانشگاه توکیو انجام شده، نشان داده شده است که یک نوع سلول بنیادی — سلولهای بنیادی ملانوسیت — بسته به نوع فشاری که متحمل میشود، میتواند دو سرنوشت کاملاً متفاوت را تجربه کند: یا با ورود به مرحله پیریِ ایمن باعث سفیدشدن مو شود، یا در مسیر تبدیل به سلولهای سرطانی قرار گیرد.
این سلولها که در «نیش» فولیکول مو زندگی میکنند، وظیفه دارند بهطور مداوم سلولهای ملانینساز را جایگزین کنند. اما با گذشت زمان، آسیبهای DNA ناشی از تابش خورشید، مواد شیمیایی و فرسودگی طبیعی زندگی در آنها جمع میشود. در صورت بروز شکستهای دو رشتهای DNA، سلولها به جای بازسازی، بهسرعت بالغ میشوند و وارد پیری همراه با تمایز (سِنو-دیفرِنشِیشن) میگردند؛ روندی که از مسیر مولکولی p۵۳-p۲۱ هدایت میشود و نتیجه آن کنار رفتن سلول آسیبدیده و سفیدشدن مو است.
این یافتهها نشان میدهند که سفید شدن مو نشانه ضعف نیست؛ بلکه در بسیاری مواقع نتیجه انتخاب بدن برای کنار گذاشتن سلولهای پرخطر است. اما همان سلولها در شرایط نامطلوب میتوانند به مسیر تومورزایی کشیده شوند.
پژوهشگران تاکید میکنند که این نتایج راه را برای توسعه درمانهایی باز میکند که با تقویت مسیرهای محافظتی یا مهار سیگنالهای خطرزا، از تبدیل سلولهای آسیبدیده به تومور جلوگیری کنند؛ نه برای تغییر رنگ مو، بلکه برای پیشگیری از سرطانهای پوستی.
براساس این تحقیق، هر تار موی سفید میتواند داستانی از یک تصمیم حیاتی سلولی باشد؛ تصمیمی میان حفاظت و خطر.
